Revolutie in de gentechnologie

Een nieuwe, eenvoudige genetische techniek genaamd CRISPR-Cas9 belooft erfelijke aandoeningen met grote trefzekerheid te genezen. Maar de techniek maakt ook de weg vrij voor designerbaby's, genetische doping en een hele nieuwe generatie genetisch gemodificeerd voedsel. Diederik Jekel en Elisabeth van Nimwegen onderzoeken wat ze met CRISPR aan zichzelf en aan hun voedsel kunnen veranderen. En ze vragen de mening van het publiek. De mogelijkheden van de techniek zijn zo ingrijpend dat wetenschappers een half jaar geleden een moratorium uitriepen voor het manipuleren van menselijk DNA in embryo's, want dat kan nu. De onderzoekers weten het niet meer. Ze willen dat de burgers van de wereld bepalen wat de grenzen zijn van het sleutelen aan de software van het leven. Mensen die lijden aan erfelijke aandoeningen waarvan de genetische oorzaak duidelijk is, kunnen in de nabije toekomst ervoor zorgen dat de ziekmakende genen in hun nageslacht uitgeschakeld worden. En omdat CRISPR ons feitelijk in staat stelt de software van het leven te herprogrammeren, kunnen ze er gelijk voor zorgen dat hun kind supergespierd en hiv-resistent wordt. Diederik en Elisabeth gaan op bezoek bij Jan Schaart die op de universiteit Wageningen werkt aan onder meer glutenvrije tarwe, waarmee je dus glutenvrij brood kunt bakken. En ze vragen onderzoeker Niels Geijssen van het Hubrecht Laboratorium de mogelijkheden van de techniek te schetsen voor twee generaties patiënten met een erfelijke spierziekte. Kan deze nieuwe techniek hun ziekte aan banden leggen? En zou die er ook voor kunnen zorgen dat hun nageslacht dit lijden bespaart blijft? Mogen we DNA-modificatie gebruiken om ernstige ziekten te genezen? En mogen we op den duur ook eigenschappen aan het menselijk genoom gaan toevoegen? Dat zijn vragen waar Sjoerd Repping, voortplantingsbioloog van het AMC, het antwoord op wil vinden. De mogelijkheden van CRISPR zijn zo ingrijpend dat hij het publiek in het programma oproept actief mee te praten. Op de site van De Kennis van Nu kunnen kijkers een korte vragenlijst invullen. Sjoerd Repping gebruikt de antwoorden in zijn onderzoek naar de wenselijkheid van mogelijke toepassingen van genetische modificatie in de mens.