Natuur op 2: Nature’s microworlds

nature's microworlds natuur serie

Uitzending: elke vrijdag van 10 juli en t/m 28 augustus, 18.25 uur, NPO 2

Fascinerende Britse serie die een totaal nieuwe kijk biedt op het functioneren van de aarde en waarin de raadsels van onze planeet stuk voor stuk worden ontrafeld. De aarde is een verzameling werelden binnen andere werelden. Elk van die werelden is een ecosysteem op zich waarin het krioelt van het leven. Deze microwerelden vormen een complex netwerk van relaties en natuurkrachten, die iedere wereld uniek maken.

10 juli: Australië’s Rode Centrum                    
Het Rode Centrum van Australië is een van de meest onherbergzame gebieden op aarde, maar toch wemelt het er van de bijzondere flora en fauna die nergens anders ter wereld voorkomen. Nature’s microworlds laat zien dat het geheim van de diversiteit en uitzonderlijkheid van dit gebied schuilt in zijn verleden als regenwoud, zijn langdurige geïsoleerde ligging en de invloed van El Niño. Een klein palmbomenbosje in het midden van Australië getuigt van een periode waarin het volledig bedekt was met een enorm regenwoud. Toen het continent afdreef en steeds droger werd, verdween het regenwoud, zijn de dieren zich gaan aanpassen en vulden ze uiteindelijk elk hoekje van de woestijn. Zo is er een bonte verzameling woestijnvogels, zoogdieren, reptielen en amfibieën tot stand gekomen.

17 juli: Yellowstone National Park                    
In 1995 werd na een afwezigheid van 70 jaar de wolf opnieuw geïntroduceerd in het Yellowstone National Park. Hoe heeft de herintroductie van deze toppredator tot een reeks gebeurtenissen geleid die van invloed waren op de hele voedselketen? De beverstand is toegenomen, terwijl het aantal coyotes juist sterk is afgenomen. De gaffelbok, een van de meest bedreigde diersoorten van Noord-Amerika, heeft daarvan geprofiteerd. De meest voorkomende grazer van het park is de wapiti, maar vanwege zijn angst voor de wolf heeft hij zijn graasgewoontes drastisch bijgesteld.

24 juli: Het Amazonegebied                        
Nature’s microworlds onderzoekt wat het Amazonegebied zo divers maakt. Hij bestudeert de voedselarmoede van het regenwoud worden bestudeerd en de strategieën worden besproken die het leven in de jungle hanteert om van de weinige voedingsstoffen te profiteren voordat ze door de regen worden weggespoeld. Het programma behandelt kolibries, reuzenotters, bladeters, schimmels en organismen die voedingsstoffen recyclen, grote rivierschildpadden en dwergzijdeaapjes. Aan de hand van de relatie tussen bomen en een mycorrhiza-schimmel in de bodem wordt  een verklaring gevonden voor het feit dat de boom in een zeer voedselarme omgeving toch kan groeien.

31 juli: Spitsbergen                            
Deze aflevering gaat over de eilandengroep Spitsbergen in de Noordelijke IJszee. Hoe is er leven mogelijk op deze donkere, koude plek? Ook wordt het wel een wee gevolgd van de eilandbewoners en toeristen tijdens de winter en de korte zomer. IJsberen, ringelrobben, zeevogels en rendieren hebben allemaal hun plaats in het voedselnetwerk, maar de motor van het ecosysteem zijn fytoplankton en zoöplankton, de primaire voedselproducenten onderaan de voedselketen. De biologische productiviteit in Spitsbergen is hoog: vijftig procent van de primaire productie van het Noordpoolgebied vindt hier plaats. Dit is te danken aan de warme Golfstroom die zijn invloed vanaf het Caribisch gebied helemaal tot hier uitstrekt.

7 augustus: De diepzee                            
Verreweg het grootste ecosysteem van de aarde is de diepzee. Sommige van de meest bizarre levensvormen op aarde komen hier voor: van kwallen met 40 meter lange tentakels, vissen met 'koplampen' tot en met vervaarlijk uitziende 'vampierinktvissen'. Er is zelfs leven op de bodem van de diepzee, waar hele contingenten zee-egels, reuzenpissebedden en diepzeekrabben hun voedsel uit een dikke sedimentlaag halen. De meest verrassende ontdekking is dat er rond vulkaanspleten veel dierlijk leven is.

14 augustus: De Schotse Hooglanden                        
In de Schotse Hooglanden leeft een aantal typisch Britse diersoorten, en dit gebied wordt gezien als een van de laatste nog echt ‘wilde’ plaatsen in het Verenigd Koninkrijk. Sinds de IJstijd zijn de Hooglanden veranderd van een dicht bos in een kaal, uitgestrekt heuvelgebied. Dit is het gevolg van veranderingen in het klimaat en de invloed van de mens. De dieren in dit gebied hebben zowel het bos als de open ruimte nodig om te kunnen gedijen, en de mens speelt een essentiële rol bij het handhaven van dit evenwicht.

21 augustus: De Okavango Delta                        
De Okavango delta is een afwisselend gebied, rijk aan dierlijk leven. In deze aflevering worden de  natuurlijke kenmerken van het gebied bestudeerd die ervoor zorgen dat het water niet simpelweg wegstroomt naar de zee.  Niet alleen het geografische karakter de Okavango Delta maakt tot wat hij is, maar dat ook de levende bewoners van het gebied hebben hun invloed. De planten en de nijlpaarden richten hun leefgebied zodanig in dat het water niet blijft stilstaan. Er is een onafgebroken cyclus van moeras en grasland, die de enorme natuurlijke verscheidenheid van het gebied in stand houdt.


28 augustus: Zij en wij
Welke contacten en relaties hebben wij mensen met insecten en andere geleedpotigen? In Kenia geven hele legers trekmieren huizen een grondige schoonmaakbeurt, en in China ontdekken we welke invloed zijderupsen hebben op onze cultuur en verspreiding over de aarde. Terwijl sprinkhanen in Afrika oogsten vernietigen, vormen bijen en kevers in de hele wereld een belangrijke schakel in onze voedselketens. Meestal zien wij deze insecten alleen als lastige en enge kriebelbeestjes, maar, we kunnen ook niet zonder ze.

Herhaling van 2013

Meer nieuws